Miesiąc z Szymanowskim

Zakopane to ani do końca miasto, ani wieś. Niemal na każdym kroku miesza się tu zaściankowość i prowincjonalność z oddechem świata. Od dwustu lat przyciąga swoim urokiem licznych przybyszów. A głównym magnesem i walorem decydującym o atrakcyjności tego miejsca jest wspaniała tatrzańska przyroda. Można powiedzieć, że Tatry przydają Zakopanemu sensu. Powstało w sposób niezwykły. Jest historycznym i kulturowym tyglem, w którym zmieszały się miejscowa bogata tradycja góralska z przywiezioną z zewnątrz, ale już od dawna zinternalizowaną, kulturą wysoką. Już od końca XIX w. liczne gremia przybyszów - wśród których prym wiodło Towarzystwo Tatrzańskie - wywierały znaczący i zbawienny wpływ na kształt Zakopanego. Wpływy te pod Giewontem trwają nadal w postaci materialnej - domów, muzeów, kolekcji, instytucji, a także niematerialnej - idei, książek, wierszy, dzieł muzycznych, wspomnień, opowieści... To tu, w tej ciasnej, wtulonej między Tatry i Pogórze Gubałowskie, dolinie żyły obok siebie, ale i ze sobą, postaci niezwykłe. Stanisław Witkiewicz i Wojciech Brzega, Karol Szymanowski i Bartuś Obrochta, Kazimierz Przerwa-Tetmajer i Sabała. Tutaj mieszkali i tworzyli m.in.: Stanisław Ignacy Witkiewicz, Tadeusz Brzozowski, Władysław Hasior, Antoni Kenar, Antoni Rząsa, Mieczysław Karłowicz, Jan Kasprowicz, Stefan Żeromski, Kornel Makuszyński. Tutaj bywali: Henryk Sienkiewicz, Maria Skłodowska-Curie, Witold Gombrowicz, Wisława Szymborska i tylu innych. W okresie Młodej Polski - bodaj najbardziej w historii Zakopanego owocnym - zyskało ono zasłużone miano duchowej stolicy Polski. Dziś to już czas miniony, a Zakopane przeżywa kryzys tożsamości, samo nie wie, czym chce być. Miota się między Scyllą komercji, taniego blichtru i snów o potędze, a Charybdą marzeń o kontynuacji duchowego i kulturowego dziedzictwa tego niezwykłego miejsca. To moje miasto, tutaj się urodziłem, tutaj mieszkam, tutaj wracam po każdej dłuższej lub krótszej podróży. Bo jest Zakopane - trawestując tytuł znanego eseju Tomasza Manna o Lubece - "duchową formą życia". Nie potrafię myśleć o nim bez emocji, z bólem obserwuję zachodzące w nim niekorzystne zmiany, z nadzieją próby powrotu do bogatej zakopiańskiej tradycji. Zapraszam na spacer ulicami Zakopanego - zarówno tego dawnego, jak i współczesnego.

Na drzwiach słynnego zakopiańskiego cocktail-baru od początku października wisi dziurkowana na brzegach kartka z odręcznym napisem "likwidacja". Obok ktoś dopisał czerwoną szminką na szybie: "Dlaczeg

06:00 Alternatywy 4 - serial TVP 28118121 07:05 Słowo na niedzielę 59822633 07:10 "Jan Karpiel Bułecka" - film dokumentalny 20487256 07:40 Złotopolscy - telenowela TVP 53414817 08:35 Zwierzątka ze sk